Afscheid van F. Springer

Met verdriet neemt Stichting Tong Tong afscheid van haar grote vriend F. Springer, die maandag 7 november in Den Haag is overleden.
In de loop der jaren was Springer diverse malen te gast, soms zelfs eregast, als spreker, signerend auteur, geïnterviewde, onderwerp van een eigen expositie (‘De Indische jaren van F. Springer’). Zijn laatste optreden was in 2007: ter gelegenheid van zijn 75e verjaardag trad hij slechts eenmaal in het openbaar op, en dat was in ons Bibit-Theater. Hij werd daar geïnterviewd door (op zijn verzoek) Tong-Tong-voorzitter Ellen Derksen en zijn biograaf Liesbeth Dolk. In 2009 volgde nog een ‘papieren optreden’: aan de lezers van onze boekenkrant Indisch Anders gaf hij drie leestips. Dat hij zichzelf ook tot die lezers rekende, bleek uit zijn zinsnede “Voor ons van Indisch Anders”. En zo voelde het altijd als F. Springer bij ons op bezoek kwam, privé of als auteur: hij was van harte welkom en voelde zich ook thuis.

Voor onze letterenkrant Indisch Anders, editie 2009, schreef Springer het volgende stuk:

Uit de boeken die ik recentelijk las/herlas heb ik voor Indisch Anders drie geselecteerd die liefhebbers van geschiedenis en literatuur naar mijn bescheiden mening niet ongelezen mogen laten.

J.P. Graaf van Limburg Stirum, tegendraads landvoogd en diplomaat
Bob de Graaff en Elsbeth Locher-Scholten. Waanders Uitgeverij, 2007.
Een ‘geleerde’ biografie die toch prettig wegleest, dat vind je niet elke dag. Voor ons van Indisch Anders zijn natuurlijk vooral de jaren dat ‘John’ van Limburg Stirum G.G. was van Nederlands–Indië interessant: 1916-1921. Zijn wapenspreuk was ‘Je marche droit’, hier vrij vertaald: ‘ik zeg altijd waar het op staat’. De biografie maakt duidelijk dat hij aldus menige ministers en diplomatieke tegenspelers met de oren liet klapperen.

Het Laatste Uur
Albert van der Hoogte. Uitgeverij Contact, 1953.
Een kroniek uit het na-oorlogse Indonesië, luidt de ondertitel. Dit is een meeslepend menselijk document dat ieder die daar overzee de jaren 1945-1950 bewust heeft meegemaakt, zal aangrijpen. Misschien is de stijl wat verouderd, maar de schrijver ving de machteloosheid, angst, bitterheid, weemoed en ontluistering, die de nadagen van de kolonie tekenden, in een onvergetelijk tijdsbeeld. Het boek verdient een onmiddellijke heruitgave.

Adonis, Bel-Ami
Guy de Maupassant. Athenaeum – Polak & Van Gennep, 2004.
Dit is de mooie, eigentijdse vertaling door Hans van Cuijlenburg van een van de beroemdste Franse romans uit de 19e eeuw. Als 15-jarig knaapje, vers uit ‘Indië’ gerepatrieerd, ontdekte ik dat meesterwerk op de Haagse boekenmarkt. Het kostte twee kwartjes. Speciaal punt van aandacht: Maupassants cynische visie anno 1885 op de zacht gezegd dubieuze relaties tussen politiek en journalistiek klinkt ons ook vandaag actueel in de oren. Als levenslange ‘fan’ van Maupassant kon ik de verleiding niet weerstaan om aan het ‘chef-d’oeuvre’ van de Meester als ‘nawoord’ een bescheiden eerbetoon vast te plakken.

F. Springer